تای چی یا تای چی چوان (Tai Chi Chuan) نوعی ورزش رزمی چینی

تای چی یا تای چی چوان (Tai Chi Chuan) نوعی ورزش رزمی چینی

تای چی یا تای چی چوان (Tai Chi Chuan) نوعی ورزش رزمی چینی است که برای بهبود سلامتی، افزایش طول عمر و آرامش روحی انجام می‌شود.

این ورزش در رده ورزشهای رزمی ملایم (Soft Martial Arts) قرار دارد و باعث می‌شود تا عضلات بدن با انجام تمرینات نرم و ساده، انعطاف‌پذیر و قوی شوند. درست برعکس ورزشهای رزمی سخت که با فشار و شدت تمرین عضلات را تقویت می‌‌کنند.

تمرینات و نرمشهای تای چی چوان با حرکات کند، آرام، و معمولا" به صورت گروهی هنگام صبح انجام می‌‌شوند. متخصصین این ورزش معتقدند که تمرینات تای چی به صورت دسته جمعی، اثر بهتری نسبت به تمرینات فردی آن دارد.

این ورزش چینی در خود کشور چین از طرفداران زیادی برخوردار است، بطوریکه تقریباً تمام پارکهای کشور چین، صبح‌ها مملو از افرادی هستند که در حال تمرین تای چی می‌‌باشند.

فواید تای چی

از فواید عمده تای چی می‌‌توان به تقویت عضلات بدن، انعطاف پذیری نرم عظلات، تمرکز و آرامش فکری (Meditation)، تقویت روحی و عصبی و آموزش دفاع شخصی اشاره کرد.

تحقیقات به عمل آمده نشان می‌‌دهید که تاچی قادر است تا بیماریهای شدید، مزمن و حتی ژنتیکی را درمان کند. برای مثال با تمرین تاچی می‌‌توان امراض قلبی را درمان و یا از بروز آنها جلوگیری کرد. همچنین این ورزش می‌‌تواند استرس – که عامل بسیاری از بیماریهاست - را از بین برد.

تمرینات تنفسی این ورزش همچنین می‌‌تواند به سالم ماندن ریه و بهبود جریان گردش خون در بدن نیز کمک کند. آهستگی و نرمی در تمرینات تای چی باعث می‌شود تا تمرکز فکری بالا رود که این مساله خود به کنترل دستگاه عصبی فرد در شرایط بحرانی و فشارهای عصبی بسیار کمک می‌‌کند.

آمار نشان می‌‌دهد که افرادی که تای چی تمرین می‌کنند کمتر عصبی شده و حتی از دروغ گفتن نیز پرهیز می‌‌کنند.

توصیه می‌شود که این با آموختن این ورزش، هرروز آنرا تمرین کنید. برای آموزش اول لازم است تا با سبک‌های آن آشنا شوید.

سبک‌های تای چی

در تای چی پنج سبک اصلی وجود دارد که از میان آنها برخی سبکهای مدرن نیز بوجود آمده‌اند : - سبک چن (Ch’en) - سبک یانگ (Yang) - سبک وو یا وو هاو (Wo or Wo Hao) - سبک وو یا وو یچاون یو (Wu or Wu Ch’aon yu) - سبک سان (Sun)

فهرست سبکهای بالا به ترتیب ارشدیت آنها هستند. البته ترتیب محبوبیت آنها بدین صورت است: یانگ، وو، چن، سان و وو هاو.

سبکهای مدرن زیادی نیز در این ورزش وجود دارند. برای مثال سبک hybird و offshoots از مهم‌ترین این سبکهای مدرن هستند.

سبک تای چی چوآن

مشت تنفسی نام این سبک است که تنفس ریتمیک همراه و هماهنگ با حرکات فرم از ویژگیهای این سبک می‌‌باشد. هنر رزمی تای چی چوآن از سبکهای درونی است که بر خلاف دو سبک گفته شده در بالا (چانگ چوآن و نان چوآن) بر روی روح و درون کار می‌‌کند که در روند تمرین این سبک جسم نیز ساخته شده و هنر جو را به سطح بالایی از سلامتی و آمادگی جسمانی می‌‌رساند. امروزه این هنر رزمی را در سراسر جهان به خاطر سلامتی جسمانی و روانی و برای رسیدن به آرامش روحی انجام می‌‌دهند. به طور کلی حرکات سبک تای چی آرام و نرم و یکنواخت بدون وقفه بوده که به قول چینیها مانند ابرهای شناور و آبهای روان است.

تای چی دارای پنج سبک درونی دارد که همگی از استیلهای تای چی بحساب می‌‌آیند:

1. استیل یانگ
2. استیل چن
3. استیل وو
4. استیل سان
5. استیل هائو-زانگ

همچنین دارای سبک معروف و منحصر بفرد در زمینه دفاع شخصی و مبارزه می‌‌باشد که علاوه بر این انجام این تمرینات کمک شایانی به بیداری نیروی درونی و جاودانی در انسان می‌‌کند. به این سبک تویی شو یا رد و بدل کردن دستها می‌‌گویند که در زبان انگلیسی به آن Push hands می‌‌گویند. همچنین زمینه دیگری در تای چی وجود دارد بنام چی کنگ که مجموعه‌ای شیوه‌های تنفسی است که با انجام این تمرینات پس از 6 ماه بصورت مداوم، کلیه امراض و ناراحتیهای جسمی و روحی بهبود خواهند یافت. البته اگر در هوای پاک مانند کوهستان تمرین شود نتیجه بسیار قابل توجهی خواهد داشت.

---

تاریخچه تای چی

در مورد منشا اصلی تای چی چوان، افسانه های زیادی وجود دارد. روایتی می گوید که تای چی چوان در قرن 12 بوجود آمده است . در زمان امپراطور هوئی زونگ از سلسله سونگ یک راهب تائویی در کوه وودانگ به نام ژانگ سان فنگ از طرف دربار به پایتخت آن زمان کای فنگ فرا خوانده شد. در راه گروهی متشکل از 100 دزد به او حمله کردند و او مجبور به پناه گرفتن شد.

شب هنگام ، روح کوه وودانگ به خواب او آمد و فنون یک سبک ووشو را به او آموخت. روز بعد ژانگ با استفاده از این فنون جدید، دزد ها را دور کرد. این سبک که در طی قرن ها دست به دست شده، به یک مدرسه بین المللی بوکس که همان تای چی چوان امروزی است، مبدل شده است.

طبق روایتی دیگر تای چی چوان در قرن 14 بوجود آمده است. داستان می گوید که همان ژانگ سان فنگ در اواخر سلسله یووان و اوایل سلسله مینگ می زیسته. او در کوه وودنگ تحصیل می کرده تا راهب تائویی شود. او در سراسر یین و یانگ تئوری بوکس هشت حالتی جستجو کرده و با مطالعه زندگی درنا و لاک پشت، 2 حیوان طویل العمر ، برای آموختن راز جاودانگی تلاش می کرده است. روزی مبارزه یک مار و درنا را دید و با الهام از آن، کم کم 13 استقرار تای چی که اساس تای چی چوان امروزی است را بنیان گذاشت.

این گونه داستانها بسیار جذابند، اما در اینکه تای چی چوان توسط چانگ سان فنگ ابداع شده یا نه سئوال باقی است. زیبائی مناظر کوه وودنگ، واقع در شمال غرب ایالت هیوبی معروف است. این کوه از قرن هفتم ، مرکز تائوئیسیم بوده است. طبق گفته اسناد تاریخی محفوظ در کوه دو نفر به نام چان سانگ فنگ وجود داشته اند، اولی در سلسله چانگ می زیسته و خاطر مهارت های مبارزه اش مشهور بوده، دیگری یک تائویست مشهور در اوایل سلسله مینگ که در بکار بردن شمشیر بسیار زبر دست بوده و مکرر به دربار امپراطور خوانده می شده اما، از رفتن امتناع کرده و انزوا را ترجیح می داده است. داستان های زیلدی در باره این مرد نقل شده است. هر دو نفر آموزه های معنوی تائویسم را با مهارتهای ووشوی خود ترکیب کرده اند. با این وجود بسیاری از محققین ووشو فکر می کنند برای نامیدن هر کدام از این دو نفر به عنوان موسس تای چی چوان مدارک کافی در دست نیست.

منشا اولیه تای چی چوان هر چه که باشد، می توان ریشه های امروزی آن را در ونگ چیان در ایالت هنان جست. مردم بومی هم درباره منشا آن دو نظر دارند. یکی ، تای چی چوان مدرن توسط چان وانگ تینگ در دهکده چن جیاگو بوجود آمده، دیگری اینکه توسط جیان فا در ایالت شانگ زی آموخته شده و او آن را به دهکده محل زندگی خود زیائولیو که آن هم در ناحیه ونگ چیان بوده، باز گردانده است.

چن وجیانگ هر دو اساتید ورزیده ووشو در زمان سلسله مینگ بوده اند، چن در سال 1641 م مسئول بخش نظامی ناحیه خود شد. در سال های بعد او در انزوا به تحقق روش های دفاع شخصی ووشو پرداخت، و در نهایت برای خود سبک جدیدی پایه ریزی کرد. جیان فا، متولد سال 1571 در ووشو خیلی ماهر شد. بر طبق افسانه ها او با 100 گام می توانست به یک خرگوش صحرایی در حال دویدن، برسد. تای چی کم کم به دنیای خارج منتقل شد. تای چی چوان 3 بخش اصلی دارد.

الف) جذب اصول و تجربه فرم های سنتی ووشو: کتابهای اولیه تای چی چوان استقرار ها و عبارتهایی به عنوان راهنمای تمرین دارند، که نظیر آن را در راهنمای بوکس ژنرال جی گوانگ می توان یافت، بخشی از کتاب او اثری جدید درباره تاثیر هنرهای رزمی قبلا" ذکر شده است. سبک ووشوی جی ترکیبی از 16 مدرسه مشهور آن زمان است.

ب) جذب روشهای سنتی برای بهبود سلامتی: به نظر می رسد تای چی چوان ساخته جریانی تدریجی است که در طی قرن ها، ووشو را با فرم های سنتی ورزشهای درونی، مدیتیشن و نرمش، برای ایجاد سلامتی و طول عمر، در آمیخته است. این تمرین های تمرکز اعصاب، تمرکز و تنفس تنوع وسیعی دارند و بسیاری از این عناصر در تای چی چوان دیده می شود.

ج) جذب تئوری های پزشکی و فلسفی کلاسیک: تای چی چوان مانند بسیاری از روشهای سلامتی ذکر شده در بالا، تئوری پزشکی سنتی، یعنی افزایش گردش چی یا انرژی حیاتی در بدن برای حصول اطمینان از حرکات روان اندام های داخلی، همین طور، تئوری های فلسفی تای چی، یین ویانگ، روزینگ با گوا و غیره را اتخاذ کرده است. از آنجا که تای چی چوان متشکل از 8 مهارت اصلی و 5 نوع اصلی بود ، آن را در اصل 13 استقرار می نامیدند. این مهارتها و انواع اصلی مربوط به تغییر باگوا و وزینگ می باشند.

(( وانگ زونگ یو)) یک ووشوکار معروف قرن 18 در مقاله هایی درباره تای چی چوان، این تئوری ها و کاربردشان را توضیح داده است. این اثر تجارب ووشو کاران قبلی را تحلیل می کند و در توسعه ووشو و تنظیم اصول اساسی آن، ارزش زیادی داشته است. از این زمان بود که عنوان تای چی چوان وضع شد. تای چی به حالت اولیه عالم، یعنی آغاز تغییر اشاره دارد. این واژه مبین این باور است که تای چی چوان عمیق و بی نهایت متنوع بوده است.

2) مدارس مختلف تای چی چوان

در فرم های اولیه تای چی چوان، جهش، پا کوبیدن و حرکات انفجاری ناگهانی وجود داشت. در اوایل قرن 19، مردی از ناحیه یانگ نیان در ایالت هبی به نام یانگ لوچن به ناحیه ون زیان رفت تا در دهکده چن جیاگو کارگری کند، او آنجا تای چی چوان آموخت و بعد ها به شهر خود بازگشت به خاطر مهارتهای بوکس اش به یانگ شکست ناپذیر معروف شد. مدت زیادی نگذشت که، توسط دربار سلطنتی چیانگ به پایتخت گسترش یافته بود، در سالهای بعد با توسعه یافتن توسط یانگ و دیگران، حرکات شدیدتر خود را از دست داد و نرم تر، آرام تر و یکنواخت تر شد. از این رو برای تمرین سالمندان و جوان ترها مناسب ترشد و به عنوان تمرینی ایده آل برای سلامتی شناخته شد. همانطور که پیش تر ذکر شد، تای چی چوان امروز به چندین مدرسه منشعب شده، که اصلی ترین آنه عبارتند از:

1- سبک چن:

این فرم اصلی که توسط خانواده چن در ایالت هنان بوجود آمده، تا سال 1928 به پکن نرسید. این سبک هنوز هم دارای پرش، کوبیدن پا و انفجار نیرو است و حرکات شدید و نرم را با هم در آمیخته است. این سبک با پیچ و تاب ها و پرش های ناگهانی کاملا" نیرو گیر است.

2- سبگ یانگ:

این سبک بوسیله یانگ لوچن از سبک چن اقتباس شده است. نوه او یانگ چنگ فو شکل امروز آن را بوجود آورده است. و فعلا" محبوبترین سبک در چین است. حرکات آن یکنواخت و نرم با حرکات کمانی بسیار زیاد است.

3- سبک وو(WU ) :

این سبک توسط مردی از نژاد منچو به نام ووچنگ یو و پسرش و چوان یو بر اساس تمرین سبک یانگ بوجود آمده است تنها سبک یانگ از نظر محبوبیت به آن مقدم است حرکات آن آرام، مختصر، بدون شتاب و با کمان های متوسط است.

4- سبک هائو:

در اصل توسط وو یوزیانگ که سبک چن تای چوان را در هنان می اموخت، یوجود آمد. شاگرد وو، هائوویزن آن را به پکن آورد. خصوصیاتآن، سادگی، وضوح، اختصار، حرکات نرم و آهسته با دامنه کم و حرکات پای سخت و استقرارهای عمودی اسا.

5- سبک سان:

سان لوتنگ در اواخر سلسله چینگ، ابتدا زینگ یی چوان و سپس به تمرین باگوا چوان و در نهایت سبک هائو، تای چی چوان پرداخت که بر اساس تای چی هائو سبک مخصوص به خودش را ابداع کرد. حرکات آن چابک، به همراه نوسان ها با متد های باز و بسته دست است. یک ویژگی مشخص سبک سان حرکات پای پر تحرک آن می باشد که با چابکی پیش می راند و عقب می نشیند.

با وجود متدهای متفاوت، 5 سبک تای چی چوان ذکر شده در بالا، همگی در اصول اساسی خود یکسان هستند. از هنگام تشکیل جمهوری خلق چین ، تلاشهای زیادی برای ارتقاء هر چه بیشتر تای چی چوان شده است. سازمان فرهنگ و ورزش ، بر اساس سبک سنتی، فرم های جدید زیر را تائید کرده است.

1- تای چی چوان ساده سده:

بر اساس سبک یانگ، برای مبتدیان طراحی شده و حرکات اصلی آن را در 24 گام ترکیب کرده اند. یادگیری اصول آن ساده است.

2- تای چی چوان 88 گام:

این نیز بر اساس سبک یانگ است و با حفظ حرکات تای چی جوان سنتی، خصوصیات سبک یانگ را در یک فرم متمرکز تر نشان می دهد.

3- تای چی چوان 66 گام( ترکیبی):

منتخبی از نقاط قوت سبک های مختلف است و نسبتا" نیرو گیر و مناسب افراد تا حدودی ورزیده است.

4- تای چی چوان 48 گام :

این هم برای هنرجویان ورزیده تر و بر اساس سبک یانگ است با این حال ویژگی هایی از سبک های دیگر را هم در بر دارد. سرزنده، متعادل، ظریف، و بیگانه با ترتیب سنتی حرکات است.

3) ورزشهای تمرینی:

روشه ای تمرین تای چی چوان از نظر اصل، برای تمامی سبک ها یکسان است و شامل سه عنصر اساسی، تمرین فردی، تمرین مبارزه دو نفره و توئی شو( هل دادن دستها) می باشد.

آنچه مهم تر است و بیشتر تمرین می شود، تمرین های فردی است ماهیت این تمرین ها از نظر مدت زمان، پیچیدگی، سختی و سرعت در سبک های مختلف متفاوتاست.

تمرین فردی شاملل، تمرین استقرارهای فردی مانند استقرارهای 37 تایی تای چی چوان است که از 70 سال پیش وجود داشته اند، تمرین های درونی تای چی که امروزه به عنوان تمارین درمانی استفاده می شوند، تمرین های مهارت های اصولی تای چی است.

مبارزه دو نفره مربوط به حملات منظم و دفاع و سایر مهارتهای اصولی تای چی است.

مبارزه دو نفره مربوط به حملات منظم و دفاع و سایر مهارت های مبارزه بر اساس یک الگوی مشخص است و توسط 2 نفر یا بیشتر می توانند تمرین شوند.

توئی شو یا هل دادن دسته سبکی برای تمرین یا مسابقه است و توسط هر کدام از سبک های تای چی چوان برای ایجاد عکس العمل، مهارتهای مبارزه و کنترل، استفاده می شود. همین طور تمرین های زیادی با سلاح هایی نظیر شمشیر باریک ، شمشیر پهن، نیزه و گرز وجود دارد که توسط یک یا دو نفر اجرا می شوند.

4) پیش نیازهای اصلی در تمرین:

با وجود تنوع سبک ها، همگی پیش نیازه ای اصلی و یکسانی در تمرین دارند.

1- استقرار

سر- بطور طبیعی افراشته، بدون نوسان یا کج کردن، دید رو به جلو، دهان بسته، زبان در تماس با سقف دهان

گردن- افراشته، اما منقبض نباشد تا در هنگام تمرین انعطاف داشته باشد.

شانه ها- راحت، شیب دار، نباید خمیده، عقب کشیده، فرو افتاده یا رو به جلو باشند.

آرنج ها- همیشه به طور طبیعی خم و رو به پایین باشند، هرگز نباید خشک و بالاتر از کمر باشد.

مچ ها- راحت، هرگز شل نباشد. هرگز بیش از اندازه خم نکنید. تا نیرو بتواند به راحتی به دستها برسد.

سینه- راحت، کمی فرو رفته هرگز به داخل نکشید و یا بیرون ندهید.

پشت- افراشته و راحت، هرگز خم نکنید.

کمر- رو( مایل) به پایین و قابل انعطاف، از جلو یا پشت بیرون نزده باشد.

ستون فقرات- افراشته، بطوریکه بتوان نیم تنه را به طور طبیعی صاف نگاه داشت.

باسن- اندکی به داخل کشیده و بیرون نزده باشد.

کفل ها- صاف تا اینکه نیرو بتواند آزادانه از پاها عبور کند، پیچیده یا بیرون زده نباشند.

پاها- ثابت، محکم، زانوها همیشه اندکی خمیده و قابل انعطاف ، آزاد برای چرخیدن و گردش – حرکاتشان نرم، سبک و موزون با توزیع یکسان وزن در آنه .

2) روش های حرکت

در تمام طول تمرین تای چی جچوان بدن باید آرام و طبیعی باشد. هرگز نباید کج و دارای انحناء باشد . ذهن هدایت حرکاتی که باید آهسته، نرم و سبک باشند را به عهده دارد. حرکات بصورت دورانی یا مارپیچ و بدون استفاده از نیروی شدید، سفتی یا نوسان در سرعت، انجام می شوند. با وجود پر تحرکی و سبکی حرکات، انسان یاید همواره کاملا" ثابت باشد و هرگز تمرکز خود را از دست ندهد. هماهنگی بدن ضروری است و در انفجارهای ناگهانی نیرو باید سریع و بدور از خشکی باشد. باید تمام بدن یکپارچه حرکت کند.

تنفس باید آرام و طبیعی باشد تا، نرم، عمیق و متعادل شود. حرکات و تنفس باید با هم هماهنگ باشند، هر چند برای این منظور نباید تنفس اجباری باشد.

در مبارزه ، تای چی چوان بر حفظ سکون و انتظار برای حرکت و واکنش در برابر حرکات حریف، تاکید دارد. شخص باید با پیروی از نیروی پیش رونده اش حریف را کنترل کند، و با یافتن نقاط ضعف او و استفاده از حداقل نیرو از راه مهارت و حساسیت زیاد نیروی بزرگتر را مغلوب کند این امر مستلزم، تمرین زیاد، ایجاد هوشیاری، قضاوت دقیق، عکس العمل هایی سریع و آرامش زیاد است. بعلاوه ، انسان باید نیرویش را افزایش دهد تا مکمل مهارت و آگاهی در مبارزه باشد.

5) تای چی چوان و سلامتی

یکی از دلایل محبوبیت تای چی چوان در چین و سایر کشورها ارزشهای درمانی آن می باشد. تمرین های تای چی چوان که همزمان باعث ورزیدگی ذهن و بدن می شوند، مغز را تحریک کرده و باعث انگیختگی در بعضی از قسمتهای آن و موانع حفاظتی در بعضی دیگر می شوند. این امر باعث استراحت ذهن شده، مغز را از برخی هیجانات آسیب زننده ناشی از بیماریها نجات داده و در نتیجه به درمان برخی از بیماریهای مزمن ناشی از اختلال سیستم عصبی کمک می کند.

در تای چی چوان تنفس طبیعی و گاهی شامل تنفس شکمی نیز می شود. بنابراین باعث افزایش تنفس، گردش خون و هضم شده، و به آرامی متابولیسم و عملکردهای خود تنظیم بدن را تحریک می کند. بعلاوه در درمان و پیش گیری از اختلالات عصبی، بیماری قلبی، فشار خون بالا، سل، ورم نای، زخم معده و سایر بیماریهای مزمن، موثر شناخته شده است. موارد بیشماری از بهبود بیماری در اثر تمرین تای چی چوان وجود دارد.

---

 صحنه هایی از یک فیلم رزمی : قسمت اول   قسمت دوم 

سبک چن

وودانگ تای چی

فرم شمشیر

فرم 40 گام

یکی دیگر از فرمهای تای چی

 آموزش دفاع شخصی تای چی : قسمت 1   قسمت 2   قسمت 3  قسمت 4

دانلود آموزش تعدادی از حرکات تای چی

      

شمشیر

      

تمرینات Computer Exercise ورزشی

تمرینات Computer Exercise ورزشی

اگه شما هم جزو اون کسایی هستید که ساعتها روی صندلی می نشینید، پیشنهاد می کنم که حتما این فایل رو دانلود کنید و تمرینات اون رو انجام بدید. بشتابید تا دیر نشده!

 برای دیدن این فایل به نرم افزار Power Point نیاز دارید. از تصویر زیر نیز می توانید کمک بگیرید.

دانلود (۸۵۰ کیلو بایت)

تست کور رنگی

تست کور رنگی

شاید باورتان نشود ولی از هر ۱۰ نفر، ۱ نفر دارای کور رنگی سبز-قرمز می باشد. برای فهمیدن اینکه آیا شما هم دارای چنین مشکلی هستید یا خیر، سعی کنید اعداد نوشته شده در دایره های زیر را بخوانید. در بر خی از این دایره ها هم چیزی نوشته نشده است!

             

            

        

این هم نتایج. در تمامی دایره ها عددی نوشته شده است که افراد دارای دید سالم آنرا می بینند.

Normal Color Vision افراد دارای دید سالم			Red-Green Color Blind افراد دارای کور رنگی
	Left چپ	Right راست		Left چپ	Right راست
Top بالا	25	29	Top بالا	25	Spots نقطه
Middle وسط	45	56	Middle وسط	Spots نقطه	56
Bottom پایین	6	8	Bottom پایین	Spots نقطه	Spots نقطه

 خوب حالا بگید که تو این دایره پایینیه چه عددی نوشته شده ؟

 

 

 

افراد دارای دید سالم عدد 5 رو می بینند در حالی افراد دارای کوررنگی سبز-قرمز عدد 2 را می بینند.

پیشینه و فلسفه شطرنج

پیشینه و فلسفه شطرنج

«شطرنج نحوه تفکر منطقى و کارآمد را آموزش مى دهد و انتخاب بهترین گزینه از میان گزینه هاى موجود را نشان داده و مى تواند به دانش آموزان اهمیت برنامه ریزى و همچنین پیامد تصمیم گیرى را بیاموزد. شطرنج ذهن انسان را به مبارزه مى طلبد.

شطرنج در واقعیت فقط یک بازى است. رقابتى خلاق و مفرح. بازیى که چندان متفاوت از سایر ورزش ها نیست. اما تفاوت برجسته اى که آن را متمایز مى کند در این است که جزو معدود بازیهایى است که ذهن انسان را به تمامى تمرین مى دهد درحالى که درقابلیت تحکیم شخصیت و تقویت اعتماد به نفس با دیگر ورزشها مشترک است.

شطرنج از جمله بهترین و مؤثرترین ابزاردرآماده کردن کودکان براى مواجهه با دنیاى کنونى است که روز به

روز در دریاى اطلاعات فروتر مى رود و همراه با آن موقعیت هاى دشوارترى در تصمیم گیرى را به ارمغان مى آورد.»

 

واژه «شطرنج»تلفظ فارسی «چاتورانگا » است کلمه ای که در زبان سانسکریت برای نام گذاری این بازی به کار برده می شود، جایی که معمولا از آن به عنوان نخستین زادگاه این بازی یاد می شود. اگر چه بازیهای مشابهی در کره، چین، ژاپن و تایلند رواج داشته است اما شطرنج امروزی به این بازی هندی برمی گردد که در دوره ساسانیان وارد ایران شده و آنگاه در کشورهای اسلامی، اروپا و روسیه تکامل پیدا کرده است. برخی شطرنج را یک سرگرمی میدانند وعده ای دیگر آن را یک ورزش رزمی ذهنی محسوب می کنند. موفقیت در این ورزش بیش از هر چیز به توان تحلیل و فهم انتزاعی ذهن وابسته است.

 

پیشینه ی بازی شطرنج در ایران

 بر پایه ی گواهی های تاریخی در دوره ی ساسانی، به چند بازی درباری به نامهای شترنگ و نیواَرتخشیر(نَرد) اَشتپَد(هشت پا یا دارای هشت خانه!)، زَمب و ... اشاره شده.

  پیرامون بازی شترنگ(شطرنج) و زمان و جایگاه پیدایش آن نگره های فراوانیست. برخی پیشینه ی آن را به (۳-۴ پ.ز) پیش میبرند و گمان میبرند که بازی هایی همسان شترنگ در هندوستان و چین و مصر وجود داشته. پژوهشگر انگلیسی به نام بِلَند(bland) در نسک(کتاب) خود "در باب شطرنج ایرانی" که در سال ۱۸۵۱در لندن به چاپ رسید کوشیده که نشان دهد شطرنج از ایران به هند رفته و دگر بار به ریختی کاملتر به ایران و سرزمین خود بازگشته. 

 ریچارد فرای به این هوده(نتیجه) رسیده است که:  "شطرنج را برزویه ی پزشک، به همراه شماری نسک سانسکریت از هندوستان به ایران آورده "(۱)

 در میان شگفتی های خسروپرویز به شَترَنگی اشاره شده که مهره هایش از یاقوت و زمرد بوده و از تخته نردی سخن رانده میشود که از مرجان و فیروزه بوده.(۲) م.م.دیاکونوف حتی بر این باور هست که آموختن بازی های شترنگ و نرد جزو برنامه های آموزشی فرزندان نجیب زادگاه و بزرگان دوره ی ساسانی بوده.(۳)

  فردوسی پیرامون شَترَنگ چنین بازگویی کرده که: "جمهور، پادشاه هندوان، پس از آنکه دارای فرزندی به نام گو شد، درگذشت. بزرگان کشور برادرش به نام مای را به جانشینی او برگزیدند. مای با بیوه ی برادر ازدواج کرد و دارای فرزندی تلحند نام شد. مای در حالی که تلحند ۲ ساله و گو ۷ ساله بود، در گذشت. این بار بزرگان مادر آن دو را به پادشاهی برگزیدند. ملکه هر دو را به موبدان سپرد تا تربیت شوند. پس از این هر دوی اینها برای جانشینی مادر به پیش او آمدند و مادر نیز هیچ کدام را ناامید نکرد. جنگی میان هواداران دو فرزند رخ میدهد و تلحند کشته میشود. مهتران و بزرگان برای نشان دادن کارزار جنگ، این بازی را ساختند و مادر دریافت که فرزندش کشته شده ".(۴)

 یعقوبی نیز روایتی همسان فردوسی را بیان میکند: "زنی خردمند بر هندوستان فرمانروایی میکرد دشمن به کشور او تاخت و یکی از ۴ فرزند او در جنگ کشته شد. مردم برای آگاه کردن پادشاه، دست به دامان دانشمندی به نام غفلان شدند و او شترنگ را پدید آورد که جنگی بدون کُشتار بود. سپس آن را به شاگرد خود یاد داد و در حضور پادشاه با او بازی کرد و در پایان گفت: شاه مات، ملکه به خود آمد و دریافت دیدگاه او چیست. پس به غفلان گفت آیا پسرم کشته شد؟ غفلان گفت تو خود فرمودی. ملکه پس از پایان کار سوگواری از غفلان حاجت خواست، غفلان به قراری که گذشت، گندم خواست و چون کار محاسبه گندم به دشواری کشید، گفت مرا نیازی بدان نیست؛ زیرا اندکی از دنیا مرا بسنده است ".(۵)

یک جوان ایرانی در حال بازی شطرنج بادو استاد.شطرنج از قرن سوم میلادی در ایران بازی می شده است.

 شطرنج در ایران

بازگویی فردوسی از درونشُد شترنگ به ایران به احتمال زیاد برپایه ی ماتیکان چترنگ(از آثار پهلوی و ساسانی) به نظم کشیده شده:

فرستاده ی رای، پادشاه هند با هزار بار شتر به درگاه نوشین روان می آید. از پیشکش های شاه هند به پادشاه ایران یک تخت شترنگ هست. فرستاده افزون بر پیشکش کردن هدایا پیام رای را نیز میرساند:

کسی کو به دانش برد رنج بیش ** به فرمای تا تخت شطرنج پیش

نهند و زهر گونه رای آورند ** که این نغز بازی به جای آورند

بدانند هر مهره ای را بنام  ** که چون راند بایدش و خانه کدام

پیاده بدانند و پیل و سپاه  ** رخ و اسپ و رفتار فرزین و شاه

اگر فرهیختگان و دانشمندان ایرانی توانستند این بازی را یاد بگیرند و از آن سر در بیاورند، همان باژ همیشگی را به بارگاه شاه ایران میفرستیم، اما اگر چنین نشد، چون در دانش و خرد از ما شکست خورده اند، افزون بر اینکه نباید باژی از ما بخواهید که باید به پرداخت باژ به ما نیز تن در دهید، چرا که دانش برتر از هر چیزیست.

 انوشیروان یک هفته زمان خواست و پس از آنکه همه بزرگان و اندیشمندان از رمزگشایی بازی درماندند، بُزُرگمهر دانشمند و پُرآوازه، پس از دیدن بازی اینچنین میگوید:

من این نغز بازی به جای آورم  *** خرد را برین رهنمای آورم

و چنین میکند پس از یک روز و یک شب به همه ی ریزه کاری های آن پی میبرد در بارگاه انوشیروان به فرستاده ی رای چنین میگوید:

بیاراست دانا یکی رزمگاه  * به قلب اندرون ساخته جای شاه

چپ و راست صف برکشیده سپاه ** پیاده به پیش اندورن رزم خواه

هشیوار دستور بر دست شاه ** به رزم اندرونش نماینده راه

بیاراسته پیل جنگی دو سوی ** به جنگ اندرون همگنان کرده روی

وزو برتر اسپان جنگی به پای ** نشانده بر ایشان دو پاکیزه رای

هماورد گشته رخان بر دو روی ** به دست چپ و راست پرخاشجوی

چو بوزرجمهر آن سپه را براند ** همه انجمن در شگفتی بماند

سپس بزرگمهر دانا بازی نَرد را می آراید و تخته نرد برای رای فرستاده میشود و هندوان از رمزگشایی آن در میمانند و باژ همیشگی از هند به دربار انوشیروان سرازیر میشود

منبع : http://ariapars.persianblog.com/

مهره های شطرنج یا اقشار مختلف مردم

 

آنچه در گذشته شطرنج نامیده میشده به شکلی کاملا" متفاوت با امروز بوده است. اگر شیوه زندگی مردم آن روزها را بدانید خواهید فهمید که مردم چطور زمان فراغت و اوقات بیکاریشان را پر میکردند. اگر قواعد بازی آنها را ببینید متوجه میشوید که شطرنج چقدر ورزش ظریف، دقیق و زیبایی است.

شطرنج ورزشی بوده که هم در زندگی معمولی و هم در جشنها و هم در جنگها اغلب مورد استفاده بود است. البته برخی علت استفاده از آن در جنگها را بالا بردن تمرکز و هوشیاری سربازان میدانند. شطرنج قرنها پیش در سرزمینهایی چون هند، ایران و چین انجام میشده. هیچکس به طور دقیق نمیداند که این بازی اصالتا" مال کجاست.

حرکت به سمت اروپا
در قرن 7 - 8 سربازان عرب که در همسایگی ایرانیها زندگی میکردند در حین تاخت و تاز به ایران این بازی را از آنها یاد گرفتند. پس از آن که اعراب به اسپانیا تاختند، سربازان این ورزش را به اسپانیایی ها یاد دادند و پس از آنکه ماتادورها به سرعت این ورزش را فرا گرفتند به فاصله کوتاهی در سراسر اروپا منتشر شد.

این اروپایی ها بودند که نام امروزی Chess را با آن نهادند شاید به این دلیل که با تلفظ نام ایرانی آن مشکل داشتند برای همین اسم این بازی را با جامعه مدرنیته خود تطبیق دادند. ایرانی ها به این بازی Shatranj و هندی ها Shaturanga می گفتند. (البته واقعیت آن است که Shaturanga با شطرنج امروزی تفاوت بسیاری داشته است و شطرنجی که امروزه بعنوان Chess در دنیا شناخته می شود بیشتر شبیه بازی Shatranj ایرانی ها می باشد.) اگرچه امروز این نامها که برای ورزشها انتخاب شده چندان جدید و مدرن نیست ولی هزاران سال پیش این اسامی جلوه خاصی داشته ، همانطور که افراد با انتخاب نام خود تفاوتشان را با سایر قشرهای جامعه نمایان میکردند.

 
علاقه مردم هند به شطرنج

مهره پیاده
در صفحه شطرنج همانند کارگران مزارع روی زمین زراعی هستند که بیش از مهره دیگریروی صفحه کار و حرکت میکند و غالبا" با فداکاری مهره های با ارزش را نجات میدهند و خود قربانی میشوند. در زمانهای بسیار دور (حتی قبل از قرون وسطی) کارگران و رعیتها از هیچ امکاناتی برای زندگی بهره مند نبودند و ملاکان و زمین داران جز غذایی برای زنده ماندن چیزی به آنها نمیدادند. قشر ضعیف جامعه در آن روزگار زندگی بدی داشتند، به سختی کار میکردند و در جوانی میمردند و غالبا" از جنگ و لطمه های آن بی نصیب نبودند. آنها باید قربانی میشدند تا صاحبان زمین یا فرار کنند یا زنده بمانند!

 

رخ یا قلعه
در صفحه شطرنج در حکم خانه یا پناهگاه است. همان چیزی که صدها سال پیش مردم تنها میتوانستند ساعتی کوتاه در آن از شر دستورات ریز و درشت اربابان در امان باشند. در شطرنج هر بازیکن 2 مهره رخ دارد که البته گاهی اوقات rooks هم نامیده میشود.

مهره اسب
در صفحه شطرنج یکی از سربازان حرفه ای است که وظیفه اش محافظت از مهره های با ارزش و مهم است و هر بازیکن 2 مهره اسب در دو طرف صفحه اش دارد. اهمیت اسب در صفحه شطرنج از پیاده بیشتر است اما مهره هایی مثل فیل، شاه یا وزیر به مراتب ارزش بیشتری دارند. شاید به گونه ای هدف بازی مثل شطرنج نحوه محافظت و مراقبت از داراییهای با ارزش و مهم زندگی باشد که برای حفظ و رسیدن به چیزهای مهم انسان بایستی از چیزهای کوچکتر و بی اهمیت تر چشم پوشی کند.

گری کاسپاروف

مهره ای بنام فیل،
برای هر یک از طرفین بازی 2 مهره فیل وجود دارد که نمایانگر چیزی شبیه کلیساست. کلیسا در زمانهای دور نشانه ثروت و قدرت بوده و برای مردم از ارزش زیادی برخوردار بوده، به طور کلی مذهب نقش مهمی در زندگی مردم ایفا میکرده. کلمه bishop (به معنی اسقف) نام یکی از مقربین کلیساهای کاتولیک بوده که در زمان خود از قدرت و احترام بالایی برخوردار بوده است.

ملکه (وزیر)
تنها مهره ای در شطرنج است که ماهیت زن دارد و البته قدرتمندترین مهره صفحه هم هست. در بازی شطرنج هر بازیکن تنها یک ملکه (وزیر) دارد در آن سالها مردم بر این باور بودند که ملکه (وزیر) غالبا" تنها کسی است که میتواند پادشاه را مجاب به انجام بعضی از امور کند. شاه بلندقدترین مهره شطرنج است که توسط تمامی مهره های صفحه محافظت میشود. در آن سالها هم، پادشاه همواره در پناه صد ها سرباز رفت و آمد و زندگی میکرد و البته افراد جامعه از غنی ترین تا فقیرترین وظیفه داشتند تا در هر شرایطی حامی منافع پادشاه باشند.

دفعه دیگری که صفحه شطرنجتان را باز کردید و خواستید با دوستتان بازی کنید حتما" تاریخچه بازی شطرنج را به خاطر بیاورید چرا که برخی از بخشهای آن یاد آورزندگی مردم در صدها سال پیش است زندگی سختی که حالا برای هر یک از ما حکم بازی را دارد.

دانلود تعدادی بازی شطرنج

 

 دانلود ۱

 

دانلود ۲ 

 

دانلود ۳

 

 دانلود ۴

 

دانلو د ۵