گل مژه، شالازیون و بلفاریت
گل مژه و یا هوردئولوم(stye=hordeolum): عبارت است از التهاب غدد چربی (سباسه) در لبه پلکها و ریشه مژه ها که بصورت یک آبسه کوچک تظاهر می یابد.
علت ایجاد گل مژه: علت ایجاد آن عفونت باکتریایی استافیلاکوکی فولیکول مژه ها میباشد.
انواع گل مژه: 1-گل مژه ی خارجی:یک التهاب چرکی در فولیکولهای پلک عفونی و غدد چربی میباشد. بصورت یک تورم حساس به لمس و قرمز (یک برجستگی کوچک ) در لبه پلک تظاهر می یابد. این گل مژه معمولا به سرعت تخلیه و چرک خود را خارج می سازد. 2-گل مژه ی داخلی:بصورت یک التهاب قرمز و دردناک تظاهر می یابد. اما دیرتر بهبود می یابد، چراکه آبسه نمیتواند براحتی چرک خود را تخلیه کند. ممکن است دارای برجستگی ی کوچک قابل رویت نباشد. این گل مژه میتواند باعث تاری دید و سوزش چشم گردد.
علایم گل مژه: 1-قرمزی، تورم و درد در پلک. 2-حساسیت به نور. 3-اندکی تاری دید. 4-باز نشدن کامل پلک. 5-یک برجستگی کوچک شبیه جوش. 6-احساس وجود شن در چشم. 7-اشک ریزش. 8-یک نقطه ی زرد رنگ در مرکز گل مژه.
درمان گل مژه: 1-اغلب گل مژه ها پس از چند روز به خودی خود تخلیه خواهند شد، اما روند تخلیه ی چرک گل مژه را میتوان با قرار دادن کمپرس گرم و مرطوب تسریع کرد. 2-یک دستمال تمیز تا شده را درون آب داغ قرار دهید، سپس بیشتر آب آن را بگیرید و 10 تا 15 دقیقه و 4 مرتبه در روز روی پلک درگیر قرار دهید. 3-چنانچه گل مژه به خودی خود بهبود نیابد (پس از 4-3 روز)، باید با مراجعه به پزشک متخصص اقدام به شکافتن و تخلیه چرک آن کرد. 4-میتوان از آنتی بیوتیک های چشمی به شکل پماد و قطره استفاده کرد. نکته: گل مژه از لحاظ تکنیکی یک جوش است. بنابراین میتوان آن را با اعمال فشار ترکاند. اما از تخلیه آن خودداری کنید چراکه ممکن است باعث گسترش عفونت گردد. نکته:از مالش پلکهای گل مژه زده خودداری کنید. نکته:احتمال عود مجدد گل مژه وجود دارد. نکته: گل مژه چندان مسری نیست اما بهتر است نکات بهداشتی (شستن دستها و چشمها) را رعایت کنید. نکته:همه ی گل مژه ها از چرک(pus) پر شده و در نهایت شکافته و تخلیه میشوند. نکته:گل مژه به قدرت بینایی آسیب نمیرساند. نکته:عدم درمان گل مژه به گسترش عفونت منجر میشود. چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد: 1-وقتی گل مژه به خودی خود سرباز نکند و بهبود نیابد. (بیش از 3 تا 4 روز دوام یابد) 2-احساس درد در چشم و یا ایجاد اختلال در دید. 3-چنانچه بطور متوالی گل مژه مجددا عود کند.
چطور از گل مژه پیشگیری کنیم؟ 1-از تماس یافتن دستهای آلوده با چشمها و یا مالیدن چشمها با دست خودداری کنید. 2-دستان خود را در طول روز بطور مرتب بشویید. 3-چشمهای خود را هنگام استحمام با شامپو بچه ی ملایم شستشو دهید. 4-از به اشتراک گذاشتن لوازم آرایشی چشم خودداری کنید. همچنین قبل از خواب حتما آرایش صورت خود را پاک کنید. 5-چنانچه زیاد گل مژه میزنید: شامپو بچه ی ملایم را با آب گرم رقیق کرده و بوسیله یک گوش پاک کن ریشه مژه ها و پلک ها را هفته ای چند بار تمیز کنید تا میکروبها، چربی و سلولهای مرده ی اضافی پاک و زدوده شوند. 6-کسانی که از لنز تماسی استفاده میکنند بایستی بهداشت مربوط به گذاشتن و برداشتن لنزها را بخوبی رعایت کنند.
شالازیون(chalazion): عبارت است از التهاب غدد چربی که بصورت یک کیست (یک توده متورم و برجسته ی بسیار ریز و یا به اندازه یک نخود فرنگی) در پلک (معمولا پلک فوقانی) تظاهر می یابد.
علت ایجاد شالازیون: انسداد مجاری غدد میبومین(meibomain)(یکی از غدد تشکیل دهنده فیلم اشک) و التهاب این غدد که باعث تجمع مواد مترشح شده از آن میشود. علت پیدایش این عارضه عفونت باکتریایی نیست اما میتواند عفونی گردد.
علایم شالازیون: 1-معمولا بدون درد است. (روزهای نخست ممکن است دردناک باشد) 2-ممکن است پلک حساس به لمس باشد. 3-حساسیت به نور. 4-اشک ریزش. 5-یک برجستگی سفت، گرد و بی درد در وسط پلک (که با مرور زمان اندازه آن کوچکتر و یا بزرگتر میشود) نکته:چنانچه اندازه شالازیون بزرگ باشد به خاطر فشاری که به قرنیه وارد میسازد ممکن است ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید کند.
راه درمان شالازیون: 1-معمولا ظرف یکماه به خودی خود بهبود می یابد. 2-قرار دادن کمپرس گرم مشابه درمان گل مژه. 3-چنانچه اندازه شالازیون بزرگ باشد و در دید و زیبایی ایجاد مشکل کند، و یا پس از 6 هفته بهبود نیابد، شالازیون توسط پزشک با یک جراحی ی سرپایی تحت بی حسی موضعی برداشته میشود. (و یا ممکن است استروئید داخل ضایعه تزریق گردد)
بلفاریت(blepharitis): به التهاب گسترده و منتشر پلکها اطلاق میگردد. بلفاریت یک ضایعه ی مزمن پوستی محسوب میگردد.بلفاریت نیز به دو فرم قدامی وخلفی تقسیم بندی میگردد.
علایم بلفاریت: 1-چشم قرمز و پر اشک. 2-احساس وجود شن در چشم. 3-خارش پلک ها و سوزش چشمها. 4-پلک های قرمز و ملتهب. 5-حساسیت به نور. 6-اشک کف آلود. 7-پوسته های روغنی در ریشه مژه ها و یا روی پلک (گاه همراه با زخم). 8-ریختن مژه ها و یا رشد ناهنجار آنها (رویش در جهت غیر طبیعی) 9-پوسته پوسته شدن پوست اطراف چشم. 10-خروج ترشحات چرکی از ریشه ی مژه های از دست رفته. 11-چسبندگی پلک ها به یکدیگر هنگام برخاستن از خواب.
علل ایجاد بلفاریت: 1-شوره سر و یا ابروها (درماتیت سبورئیک). 2-عفونت باکتریایی (استافیلاکوک). 3-عملکرد ناهنجار غدد چربی در پلک. 4-آکنه روزاسه،اگزما،پسوریازیس. 5-واکنش آلرژیک. 6-عفونت با شپش. 7-مواجهه با دود و بخارات تحریک زا . نکته: دو عامل چربی (اضافی) و میکروب (استافیلوکوک) در ایجاد بلفاریت نقش دارند. نکته: بلفاریت ممکن است به گل مژه، شالازیون، خشکی چشم، اشک ریزش چشم، التهاب ملتحمه و یا صدمه به قرنیه منجر گردد.
درمان بلفاریت: 1-درمان عامل زمینه ای آن. 2-رعایت اصول بهداشتی (نحوه پیشگیری از گل مژه). 3-تجویز آنتی بیوتیک ها و استروئیدهای چشمی موضعی و یا سیستمیک. 4-شستشوی مرتب چشمها با شامپو بچه روزی، به ویژه قبل از خواب و صبح هنگام برخاستن از خواب. نکته: بلفاریت را میتوان کنترل کرد اما نمیتوان آن را بطور کامل درمان کرد. این عارضه معمولا به کرات مجددا عود میکند. نکته: تا بهبودی ی کامل گل مژه، شالازیون و بلفاریت از آرایش کردن چشمها و استفاده از لنزهای تماسی جدا خودداری کنید. |